Volwassen in één nacht: podcast serie over jeugdhulp na 18 jaar
Wanneer je jeugdhulp krijgt en je 18 jaar wordt, word je volwassen in één nacht. Je recht op jeugdhulp vervalt of je nou residentiële of ambulante hulp krijgt. Je hebt wel de mogelijkheid verlengde jeugdhulp aan te vragen. Dit kan je begeleider of hulpverlener aanvragen bij de gemeente. Dit gaat helaas niet vanzelf is onze ervaring, het is een ingewikkeld proces voor ons en onze hulpverleners. In theorie is het geregeld vanuit de wet, verlengde jeugdhulp is mogelijk. Maar in de praktijk blijkt dit afhankelijk van waar je woont. Want de gemeente gaat over de financiering van jeugdhulp. En zo krijgt toch niet elke jongere de kans op verlengde jeugdhulp.
Zodra je 18 wordt, verandert er veel. We zijn als jongeren niet altijd hier goed op voorbereid. We krijgen soms niet de tijd en de kans om aan onze problemen te werken omdat we soms in korte tijd over onze toekomst na moeten denken. Kan dit niet anders? Waarom krijg je in de ene gemeente makkelijker jeugdhulp dan in de andere gemeente? En is het verhogen van de leeftijd nodig als er hulp op maat geboden wordt? Waarom kunnen jongeren in pleeggezinnen en gezinshuizen wel tot hun 21ste aanspraak maken op jeugdhulp en jongeren die andere hulpvormen krijgen niet?
Wij zijn Ditty, Noortje en Patricia. We zijn ervaringsdeskundigen en zijn op zoek gegaan naar antwoorden die we in deze podcastserie met jullie willen delen. We delen openhartig onze eigen ervaringen en zijn in gesprek gegaan met:
Tina Bakker, Mascha Struijk, Sandrijn Peters en Lisa Westerveld.
Verlengde jeugdzorg: maak het verschil tijdens de gemeenteraadsverkiezingen
In ons land gaat de gemeente over de financiering van de (verlengde) jeugdhulp. Tijdens de gemeenteraadsverkiezingen kan je jouw stem laten horen. Wij jongeren van de projectgroep 18vs21 willen graag aandacht voor dit thema. Aandacht voor het feit dat je met 18 jaar nog niet volwassen bent! Dat je van de een op de andere dag het gevoel kunt hebben er alleen voor te staan. Dat jeugdhulp vaak ook na 18 jaar nodig is, maar dat dit niet vanzelfsprekend is. En dat het proces om dit te regelen, behoorlijk ingewikkeld is en beter geregeld moet zijn.
Partijen die meedoen aan de verkiezingen, hebben plannen voor het jeugdbeleid in de gemeente. Ook voor jongeren van (bijna) 18 jaar met jeugdhulp. Een stem voor het recht op jeugdhulp tot 21 of ouder, een stem voor een toegankelijker systeem voor het recht op verlengde jeugdhulp na 18 jaar kan het verschil maken!
Aflevering 1: ‘Je bent nog niet jarig’
Wij Ditty en Patricia zijn ervaringsdeskundigen en weten als geen ander hoe het is om jeugdhulp te krijgen, 18 jaar te worden en dan het gevoel te hebben er alleen voor te staan. Het recht op jeugdhulp vervalt, je moet weg uit de instelling en je moet het maar zien te rooien. Wij vertellen over hoe dat ging en wat er anders moet. Ons verhaal is een inleiding voor een drietal podcasts met gasten over het thema 18vs21.
Aflevering 2: Van 17 naar 18 jaar…..je leven blijft hetzelfde
Mascha Struijk is auteur van het boek ‘Professional vanuit je hart’, trainer, podcastmaker en winnaar van de BID (big improvement day) Positivity Award 2021. Volgens Mascha draagt het systeem van de hulpverlening bij aan het verwateren van het contact tussen jongeren en het netwerk. Een netwerk dat heel belangrijk is in het leven van jongeren ook in de weg naar volwassenheid. Hou het netwerk in beeld van jongeren, ondersteun dat want hulpverleners zijn maar tijdelijk in het leven van kinderen en jongeren, maar een ondersteunend netwerk is blijvend.
Aflevering 3: “Waar je woont is heel belangrijk, het is net de Postcodeloterij”
Sandrijn is ambulant hulpverlener bij een kamertraining voor jongeren. Ze merkt dat gemeenten verschillend omgaan met jeugdhulp voor jongeren die dit nodig hebben. Patricia noemt dat het net de ‘Postcodeloterij’ is of je de hulp krijgt die je nodig hebt. Sandrijn vertelt dat jongeren met jeugdhulp stress ervaren omdat ze, zodra ze volwassen worden, in korte tijd heel veel moeten regelen om zelfstandig verder te gaan. En dat jongeren die niet meer thuis kunnen wonen, vaak op een andere plek gaan wonen waardoor het netwerk wegvalt. Net als Mascha Struijk vindt Sandrijn dat de hulpverlening kinderen en jongeren moet ondersteunen om het netwerk in stand te houden. Dat is belangrijk voor het heden en voor de toekomst!
Sandrijn gunt jongeren de rust en de tijd om aan problemen te werken zodat ze een stevig fundament én een ondersteunend netwerk hebben.
Aflevering 4: “Je bent het waard!”
Lisa Westerveld is politica en zit in de Tweede Kamer voor Groenlinks. Ze vertelt over de tijd dat ze 18 jaar was, over waar ze woonde en wat ze deed. Lisa vertelt over jongeren die ze kent of die haar schreven en die bijvoorbeeld schulden hebben en vastlopen. Ze is ervan overtuigd dat als we iemand helpen om weer verder te kunnen, op eigen benen te staan en zelfvertrouwen te krijgen, dan heeft die persoon er baat bij. Maar ook wij samen, als samenleving, hebben daar baat bij. Ze legt uit hoe de verlengde jeugdzorg nu precies is geregeld. En ze deelt eerlijk haar zorgen, want in theorie kan iedereen deze zorg aanvragen, maar in de praktijk krijgt niet iedereen dezelfde kansen. We moeten niet een leeftijds stempel op iemand drukken om hulp te bieden maar kijken naar wat een individu nodig heeft. Passende hulp draagt bij aan zelfvertrouwen, je bent het waard!
Over de serie: Volwassen in één nacht
Deze podcast serie is ontwikkeld door jongeren die betrokken zijn bij het Jeugdwelzijnsberaad en NJR Hoofdzaken. Het JeugdWelzijnsBeraad (JWB) is het grootste platform voor jongerenraden uit de jeugdhulp. Het doel van het JWB is om met, voor en door jongeren de jeugdhulp in Nederland te verbeteren. NJR Hoofdzaken is een panel van jongeren die hun ervaring in de GGZ inzetten om de wereld een stukje beter te maken voor jongeren met psychische klachten.
Zij werkten, samen met LOC mee in de werkgroep 18vs21. Jongeren kregen een podcast en interviewtraining en gingen in gesprek met gasten die zij zelf hebben benaderd. De opnames zijn begeleid door Studio Bold van het NJR.